Hoeveel kinderen is het gegund? Kind kunnen zijn, buiten kunnen spelen, met plezier naar school gaan. Opgroeien in een liefdevol, stabiel gezin met ouders die je in je waarde laten, maar ook grenzen stellen als het nodig is. Dat de problemen in het leven niet verder gaan dan alledaagse zorgen. Problemen die je aankan.
De tendens is nog altijd: ‘Ouders kennen hun kinderen het best’. Als dat zo zou zijn, waarom kunnen velen hun kinderen niet aan en zoeken hun toevlucht bij hulpverlenende organisaties?
Natuurlijk is het goed om hulp te zoeken. Het gaat mij om de houding die je vaak ziet; het kind is het probleem, in plaats van het kind heeft het moeilijk.
Het kind voelt ook dat het de oorzaak is (de schuld krijgt) van veel spanningen, wat een enorme druk is. Meer dan het kind aankan of zelfs kan bevatten. Zo’n kind heeft dan weinig mogelijkheden zichzelf te uiten.
Of de ouders redden het prima met hun kind, maar de school dringt aan op onderzoek, kan moeilijk met het kind overweg.
Na testen, gesprekken, vragenlijsten en observaties krijgt het kind een etiket. ADHD, autisme, verstandelijke handicap, hechtingsstoornis. De diagnose wordt gesteld aan de hand van kenmerken, beschreven in het Diagnostisch Handboek (DSM), de bijbel van psychiaters.
Het kind is ineens een patiënt en dan is behandeling bijna vanzelfsprekend. Grote kans dat het kind zware psychiatrische middelen krijgt, om symptomen te onderdrukken. Bijvoorbeeld Risperdal is een antipsychoticum, maar wordt ook gegeven voor paniek- of woedeaanvallen, hevige onrust of dwangmatigheid.
Dus omdat een kind zijn gevoelens laat zien.
Als je geluk hebt, krijg je perspectieven om met de omstandigheden en het kind om te gaan. Van iemand die rake dingen zegt, de spijker op de kop slaat en met het gezin aan de slag gaat.
Als ouder geloof je gauw dat deskundigen het wel weten. Zij hebben ervoor geleerd. Schetsen zij een somber toekomstbeeld, zeggen ze dat de problemen alleen maar erger zullen worden, kun je ten einde raad zijn.
Ik zie een duidelijk verband tussen deskundigen die het kind als een probleemgeval beschrijven, het gedrag van het kind vangen in een ziektebeeld en ouders die hun kinderen slechter gaan behandelen of ze zelfs uit handen geven. Dit laatste gebeurt niet alleen in extreme gevallen. Een diagnose en problemen in de omgang thuis of op school is genoeg. Het kind hoeft voor een gedwongen opname geen bewezen gevaar voor de omgeving te zijn. Het kan zelfs uit het gezin worden verwijderd voor observatie, omdat men niet uit is over de diagnose of de oorzaak ervan.
Een kind jonger dan 12 jaar heeft geen stem. Als de ouders (of voogd) instemmen met de opname, kan het kind er niets tegen doen. Het krijgt geen advocaat. Het is rechteloos.
Bron: zo gek nog niet
Veel kinderen wonen jarenlang binnen een (al dan niet psychiatrische) instelling en krijgen een opvoeding gebaseerd op hun diagnose en prognose. Alleen in het weekend meestal, zijn ze in het gezin.
Fixeren is ook een populaire oplossing voor ‘onrustige en onhandelbare patiënten’. Soms kom ik een groep begeleiders met (zogenaamd) gehandicapte kinderen tegen. Een aantal kinderen zitten vastgebonden in een buggy. Soms zelfs kinderen van een jaar of negen.
De laatste keer merkte ik op: “Waarom mogen die kinderen niet lopen?” Ik doelde op twee kinderen van zo’n vier jaar.
“Dat kunnen ze nog niet zo goed”. Natuurlijk weer naar het kind wijzen. Die is gehandicapt en dus een probleem.
“Hoe moeten ze het dan leren?” zei ik.
“Met kleine stukjes tegelijk”. En het standaard antwoord dat de kinderen geen gevaar zien. Als het daarom zou gaan, zouden ze alleen in sommige situaties vastzitten, zoals bij een drukke autoweg.
Bij de treinhalte kletsten begeleiders met elkaar. Niemand die naar het jongetje omkeek dat begon te jammeren en spartelen. In de trein kregen de kinderen wel aandacht, maakten de begeleiders plezier met hen. Toen lachten die kinderen ook.
Als ik iets ter discussie stel, wil ik ook een ander perspectief bieden. Wel zo beleefd.
Ik zei dus: “Ik ben bezig met een paar mensen een zorg op te zetten, op basis van gelijkwaardigheid”. Dat had ik niet moeten zeggen, gelijkwaardigheid. Ik wilde mijn visitekaartje, van mijn eigen website en van Positieve Nood geven. De begeleidster sloot zich helemaal af. Ze schudde zuinig haar hoofd en zei afgemeten: “Nee, geen interesse”.
“Ook niet om even te lezen?” probeerde ik nog. Beide dames waren vasthoudend. Een andere visie, dat is maar eng. Weer iets bevestigd wat ik al dacht: veel zorgverleners willen niet nadenken. Hebben ze dat tijdens hun opleiding geleerd? Laat u niet verleiden tot een discussie. Blijf bij uw standpunt. Houd afstand.
Ik bleef met vragen en gedachten zitten.
Zijn die kinderen dan te gestoord om los te lopen? Hoe moet ik me dat voorstellen, kleine stukjes? Als het kind een meter de verkeerde kant uitloopt, zet het personeel het meteen terug in de wagen?
Een kind kan weglopen omdat het iets leuks ziet of omdat het even niet oplet. Structureel weglopen is vaak aangeleerd gedrag. Opvoeders hebben geen vertrouwen in het kind en behandelen het daar naar. De bekende zelfvervullende voorspelling. Of het kind heeft geen hechtingsfiguur. Verzorgers wisselen elkaar steeds af.
Instinctief blijft een kind bij de groep. In de natuur zou zijn overleving daarvan afhangen. In zijn eentje is het verloren.
Waarom mogen deze kinderen niet in hun eigen gezin opgroeien?
De meeste kinderen leken makkelijk en gemoedelijk. Onhandelbaar gedrag zal niet de reden zijn dat ze uit hun gezin zijn verwijderd. Voor de lichtste ‘aandoeningen’ kan een kind een normale jeugd worden ontzegd. In dit geval omdat het zich trager ontwikkelt, een lager niveau heeft, dan wat gemiddeld is op hun leeftijd.
Met de nadruk op een vroege diagnose, zullen er nog meer kinderen verstrikt raken in het web van de zorg.
Ga weer voor je eigen kinderen zorgen. Probeer een betrouwbaar iemand te vinden die goed kijkt naar de hele gezinssituatie en het liefst ook de situatie op school. Kijk zelf ook goed naar de situatie en hoe het kind in elkaar zit.
Ieder kind heeft het recht om in een liefdevol gezin op te groeien. Een kind dat zich anders ontwikkelt, verdient net zo veel respect om wie het is, als een ‘normaal’ kind.
Sarah Morton
Comments are closed.