Pleegde Tristan van der Vlis zijn misdrijf door de onmeetbare psychiatrische ziekte schizofrenie die op magische wijze met een psychiatrische autopsie zou zijn aangetoond? En wanneer men dat stelt, welke grond is daar dan voor? Is de claim enkel gebaseerd op een dogma en een zinnetje uit de psychiatrische bijbel DSM-IV? Of is er ook sprake van objectief bewijs?
Dat deze vraag relevant is bewijst de recente uitkomst van de bijenkorfmoeder rechtszaak waarin de dader werd vrijgesproken van alle rechtsvervolging inclusief TBS omdat ze tijdens het misdrijf aan een “eenmalige psychose” zou hebben geleden. Ook recente rechtszaken in België tonen hetzelfde aan. Tot wel 12 psychiaters mengden zich in publiek getouwtrek over de diagnose schizofrenie waarin de dader soms wel en soms niet medische behandeling in plaats van straf zou moeten ondergaan. Deze rechtszaken bewijzen dat het uiterst onverantwoord is om de rechtsgang te laten beïnvloeden door psychiatrie.
AMSTERDAM – De vrouw die in oktober 2007 in de Bijenkorf in Amsterdam haar kindje vermoordde door het van vierhoog naar beneden te gooien, heeft geen tbs gekregen en is ontslagen van alle rechtsvervolging door het gerechtshof in Amsterdam. Het psychiatrische rapport waar de rechtbank haar oordeel op heeft gebaseerd stelt namelijk dat de vrouw ten tijde van de moord een ‘eenmalige paranoïde psychose’ zou hebben gehad.
Het OM spreekt van een „gemankeerd psychiatrisch onderzoek” onder meer doordat de verdachte erop gebrand zou zijn geweest onder de tbs-maatregel uit te komen. Vier psychiaters die de vrouw in eerste instantie hebben onderzocht waren tot uiteenlopende conclusies gekomen waardoor het toenmalige gerechtshof zich, op aandringen van het OM, genoodzaakt zag de vrouw ter observatie te laten opnemen in de observatiekliniek Pieter Baan Centrum (PBC), om uit de impasse te geraken die was ontstaan.
Volgens de psychiaters van het PBC was de vrouw ten tijde van het incident in het warenhuis geheel ontoerekeningsvatbaar. Ze zou hebben geleden aan een eenmalige paranoïde psychose. De vrouw was volledig in de greep van waandenkbeelden en stond los van de realiteit. Het Amsterdamse hof heeft de conclusie van het Pieter Baan Centrum overgenomen dat bij de vrouw geen geestelijke stoornis is vastgesteld en dat de psychose éénmalig was.
Volgens het onderzoek ging de vrouw onder invloed van psychotische denkbeelden op de bewuste dag naar de Bijenkorf, zette haar anderhalf jaar oude dochtertje op de balustrade van de vierde verdieping en duwde haar vervolgens naar beneden te midden van het winkelend publiek. Enkele seconden later sprong de vrouw het kind achterna. Zij raakte ernstig gewond en bleef enige tijd in coma. Na ontslag uit het ziekenhuis werd zij in voorarrest genomen. Het hof heeft dit voorarrest vrijdag, bijna drie jaar na dato, met onmiddellijke ingang opgeheven.
Het Openbaar Ministerie (OM) eiste twee weken geleden dat de tbs-maatregel aan de vrouw zou worden opgelegd, conform het oorspronkelijke vonnis van de rechtbank. Nu ontsnapt de vrouw op basis van het psychiatrische rapport aan zowel rechtsvervolging als TBS.
De advocate van de vrouw, Nicole Cuvelier, sprak vrijdag van een „zeer verheugende en terechte” uitspraak van het hof. Maar het OM is minder te spreken over de gang van zaken, onder meer omdat de uitkomst is gebaseerd op de mening van twee psychiaters die tegenstrijdig is aan de uiteenlopende conclusies van vier andere psychiaters en op die grond op zijn minst enige twijfel over de uitkomst van het onderzoek op zijn plaats is.
In België ontstond eerder dit jaar ophef toen verschillende psychiaters met tegenovergestelde diagnoses en conclusies bleven komen in het psychiatrische onderzoek rond de kindermoordenaar Kim de Gelder. Maar liefst 12 psychiaters hebben de jongen onderzocht waarbij verschillende psychiaters schizofrenie hebben gediagnosticeerd terwijl andere psychiaters de jongen als volkomen gezond beoordeelden.
Uiteindelijk heeft een comité van vijf psychiaters Kim de Gelder als een gezonde jongen verklaard en oordeelde het gerechtshof dat hij toerekeningsvatbaar is voor zijn daden.
– Psychiaters over Kim de Gelder (Dendermonde): jongen is volkomen gezond
– De Telegraaf: “Kim de Gelder is niet gek”
Aanvolgend was er het geval van de Belgische jongen Leopold Storme waarbij verschillende psychiaters de jongen met schizofrenie diagnosticeerden terwijl andere psychiaters de jongen als volkomen gezond verklaarde.
– Psychiatrisch rapport verklaart Leopold Storme gezond
Het toont duidelijk hoe onverantwoord het is om mensen op basis van psychiatrische diagnoses te vervolgen.
Psychiatrische diagnoses zijn omstreden en er is wetenschappelijk gezien geen grond om te veronderstellen dat mensen met een psychiatrische diagnose iets met elkaar gemeen hebben of dat ze geen onderscheid zouden kunnen maken tussen goed en kwaad. En ook al bestaat er een kans dat iemand de keuze tussen goed en kwaad niet kon maken door een complexe gedachtegang dan is het alsnog zaak om de persoon te vervolgen vanuit de veronderstelling dat hij of zij die keuze wel had kunnen maken met het oog op het streven dat een dergelijke keuze ten gunste van het goede gemaakt zal worden.
Bron: Elsevier
Met vriendelijke groet,
Arjan Dokelaar
Comments are closed.